کودک سه ساله: رشد و تربیت صحیح در این دوره حساس
تربیت کودک سه ساله، همانند هر دوره سنی دیگر، باید بهطور ویژه و متناسب با نیازها و مراحل رشدی او انجام گیرد بنابراین هرچه شما بهعنوان والدین از قابلیتها و همچنین ویژگیهای رشدی فرزندتان در سنین مختلف آگاهی بیشتری داشته باشید، توانایی شما در تربیت و آموزش او بهطور قابل توجهی بهبود خواهد یافت.
آشنایی با ویژگیهای کودک سه ساله
طبق نظریههای روانشناسی رشد، پنج سال اول زندگی انسان از مهمترین و تأثیرگذارترین دورههای رشد هستند زیرا در این سنین، کودک پایهگذاری شخصیت خود را در تعامل با محیط اطراف، بهویژه والدین، شکل میدهد از همین رو این دوره از رشد، بهعنوان یکی از "سنین طلایی" تربیت شناخته میشود و در حقیقت، پنج سال ابتدایی زندگی، زمانی است که بسیاری از ویژگیهای رفتاری و شخصیتی کودک نهادینه میشوند.
در این دوره، کودک از نظر شناختی به تفکر عینی و ملموس میپردازد و به عبارت دیگر، او قادر به درک مفاهیم انتزاعی یا پیچیده نیست و لازم است که با او به زبان ساده و واضح صحبت کنید تا اطلاعات و مفاهیم برایش قابل فهم باشد.
تأثیر تربیت صحیح در سن سه سالگی
اگر شما بهعنوان والدین بتوانید از همین سنین ابتدایی، اصول تربیتی صحیح را اجرا کنید، فرزندتان در آینده قادر خواهد بود تا خود را بهخوبی مدیریت کند و مسئولانه رفتار نماید این نوع تربیت میتواند کودک را از بسیاری از مشکلات رفتاری نظیر لجبازی، بیاحترامی، خشونت، بینظمی و خودمحوری دور نگه دارد.
کودک سه ساله در حال رشد و تغییرات سریع است و نوع رفتار شما بهعنوان والدین میتواند روند رشد او را تسهیل کرده و به بهبود سلامت روانی و جسمی او کمک شایانی کند. در صورتی که شما نیز کودکی در این سن دارید و تمایل دارید که در مورد تربیت صحیح کودک سه ساله اطلاعات بیشتری کسب کنید، این مقاله میتواند راهنمای خوبی برای شما باشد.
تاثیر آشنایی با مراحل رشد کودک در تربیت صحیح
آگاهی از مراحل رشد کودک، یکی از عوامل اساسی در تربیت موثر اوست و به طور قطع این آگاهی به والدین کمک میکند تا بتوانند در هر دوره سنی، رفتارهای کودک را بهتر درک کرده و بهطور موثرتری پاسخ دهند بهعنوان مثال، کودک سه ساله در این سن بیشتر تمایل دارد که بهطور مستقل عمل کند و ممکن است در مقابل دستورات والدین مقاومت نشان دهد.
والدینی که با ویژگیهای رشدی این سن آشنایی ندارند، ممکن است تصور کنند که کودک آنها گستاخ و غیرقابل کنترل شده است و این سوءتفاهم ممکن است به تنبیههای بدنی و یا حتی واکنشهای تند منجر شود از این رو، درک مراحل رشدی کودک و همچنین ویژگیهای هر دوره سنی از اهمیت بالایی برخوردار است و به والدین این امکان را میدهد که در تربیت فرزند خود آگاهانهتر و موثر تر عمل کنند.
ویژگیهای کودک بالای سه سال
کودکانی که وارد سن بالای سه سال میشوند، تواناییهای جدیدی را در خود کشف میکنند چرا که آنها قادر به ابراز احساسات خود با کلمات هستند و میتوانند هیجانات مختلف از جمله خشم و ترس را بهتر مدیریت کنند و این تواناییها نشاندهنده رشد شناختی و عاطفی آنهاست، زیرا در این سنین کودک دیگر به میزان زیادی به دیگران وابسته نیست و بهتدریج یاد میگیرد که بسیاری از امور خود را بهتنهایی انجام دهد.
این دوره، انتقال از خردسالی به دوران کودکی محسوب میشود در این سن، کودک ممکن است دچار ترسهای مختلفی شود، اما همچنان علاقه زیادی به بازیهای فیزیکی و فعالیتهای مختلف دارد آنها به مرور زمان قادر میشوند که زمان بیشتری را دور از مراقبان همیشگی خود سپری کنند و بهطور مستقلتر به فعالیتهای خود بپردازند.
رشد فیزیکی کودک سه ساله
کودک سه ساله نسبت به چند ماه قبل از نظر فیزیکی پیشرفتهای قابل توجهی کرده است زیرا در این سن، او تحرک و همچنین بیپروایی بیشتری از خود نشان میدهد. کودک میتواند هنگام دویدن و راه رفتن کنترل بهتری بر مسیر حرکت خود داشته باشد و ممکن است قادر باشد روی یک انگشت پا راه برود یا به راحتی لیلی کند همچنین، توانایی این را دارد که با کمک یک پا از پلهها بالا برود و در برخی موارد چنان اعتماد به نفس دارد که میتواند بدون گرفتن چیزی از پلهها بالا برود.
علاوه بر این، کودک سه ساله اغلب میتواند توپ را از پایین به بالا پرتاب کند و یک توپ بزرگ را با دستان کشیده خود نگه دارد همچنین، او توانایی شوت کردن توپ به سمت جلو را نیز دارد در این سن، کودک قادر است مسافتهای کوتاهی را بدود و بهراحتی از روی مبلمان بپرد یا حتی سوار سهچرخه شود.
مهارتهای حرکتی ظریف در کودک سه ساله
مهارتهای حرکتی ظریف کودک سه ساله نیز به تدریج بهبود مییابند در این سن، کودک باید قادر باشد غذای خود را با قاشق بخورد، این کار اگرچه ممکن است با کثیف کاریهایی همراه باشد، اما نشاندهنده پیشرفت در مهارتهای حرکتی او است.
تمایل کودک به غذا خوردن بهطور مستقل، گواهی بر رشد استقلال در اوست بنابراین، به جای مقاومت در برابر این تمایل، باید بدانید که این مرحله بخشی از فرایند طبیعی رشد کودک است و نشان میدهد که فرزند شما در مسیر صحیحی قرار دارد.
علاوه بر این، کودک سه ساله باید قادر باشد دستهایش را خود به تنهایی بشوید و خشک کند، همچنین میتواند لباسهایش را بهطور مستقل بپوشد، اگرچه ممکن است به کمی کمک از جانب شما نیاز داشته باشد.
کودک در این سن همچنین توانایی گرفتن مداد شمعی بهطور صحیحتر و محکمتر را دارد تصاویری که او رسم میکند، نسبت به گذشته قابل تشخیصتر میشود و در این مرحله، کودک میتواند از تیزی اسباببازیهایش برای بریدن اشیاء استفاده کند.
اهمیت تقویت مهارتهای حرکتی
هر فعالیتی که فرصتی برای تقویت و تمرین مهارتهای فیزیکی و حرکتی کودک فراهم کند، بسیار ارزشمند است به عنوان مثال، زمانی که کاغذ و مداد شمعی یا مداد در اختیار کودک قرار میدهید، به تقویت چالاکی او کمک میکنید و قطعا این چالاکی در آینده، زمانی که کودک بخواهد مهارت نوشتن را یاد بگیرد، به او بسیار کمک خواهد کرد.
رشد شناختی و هیجانی کودک سه ساله
رشد شناختی و هیجانی کودک سه ساله به تحولاتی اشاره دارد که در ذهن و احساسات او در حال شکلگیری است و همانطور که پیشتر گفته شد، تخیل کودک در این سن به شدت فعال میشود، او شروع به درک بهتر از دنیای اطراف خود میکند و به طور مداوم در حال کشف و پرسش است بنابراین، انتظار می رود که در این سن سوالات زیادی از او بشنوید.
رشد شناختی: خودآگاهی و درک هیجانات
کودک سه ساله شما به تدریج شروع به شناخت بدن، ذهن و احساسات خود میکند چرا که در این دوره، کودک به سطحی از خودآگاهی میرسد که میتواند تفاوتهای بین هیجانات مختلف مانند عصبانیت، غم، شادی و... را تشخیص دهد و این پیشرفت نشاندهنده رشد شناختی و عاطفی اوست که باعث میشود واکنشهای هیجانی والدین به رفتارهای او اهمیت بیشتری پیدا کند در این مرحله، کودک به تدریج میآموزد که احساسات خود را شناسایی و نامگذاری کند و این به او کمک میکند تا ارتباطات بهتری با دیگران برقرار نماید.
ترسهای خیالی و نحوه برخورد با آنها
کودک سه ساله ممکن است نسبت به مفاهیم خیالی، مانند هیولاها یا موجودات ترسناک، حساس شود و ترس نشان دهد در این مرحله از رشد، تجسم و خیالات کودک غالباً واقعی به نظر میرسند و به همین دلیل ممکن است کودک از برخی تصورات ترسیده و واکنشهایی نشان دهد بنابراین، والدین باید با دقت به این ترسها توجه کنند و از تقویت آنها خودداری نمایند از همین رو هنگامی که کودک از چیزی میترسد، بهترین کار این است که در کنار او بمانید، به او آرامش بدهید و به او اطمینان دهید که در امان است.
تقویت اعتماد به نفس و مسئولیتپذیری
یکی از جنبههای مهم در رشد شناختی و هیجانی کودک سه ساله، تمایل او به کمک کردن و مشارکت در کارهای خانه است، کودک سه ساله علاقه دارد تا در انجام وظایف ساده مشارکت کند، بنابراین فرصتهایی برای انجام کارهای مناسب سن او فراهم کنید به او دستورالعملهای ساده بدهید، مانند "اسباببازیها را در سبد بگذار" یا "لطفاً این کتابها را اینجا قرار بده". چرا که این وظایف ساده به او کمک میکند تا احساس مسئولیت کند و اعتماد به نفس خود را تقویت نماید همچنین، این اقدامات به کودک آموزش میدهند که او در خانه نقشی مهمی دارد و میتواند به دیگران کمک کند.
صحبت کردن و پیشرفت زبانی کودک سه ساله
مهارتهای سخن گفتن و تفکر کودک سه ساله به سرعت پیشرفت میکند در این سن، کودک میتواند تعدادی از رنگها را تشخیص دهد و نام برخی از آنها را نیز بداند. همچنین، او به داستانها علاقه زیادی پیدا کرده و این زمان همان زمانی است که ممکن است از شما بخواهد یک داستان را بارها برایش بخوانید، دایره لغات کودک بهطور پیوسته گسترش مییابد، هرچند ممکن است از بسیاری از کلمات جدیدی که یاد گرفته هنوز استفاده نکند.
پاسخ به سوالات ساده و درک مفاهیم مکانی
کودک سه ساله معمولاً قادر است به سوالات ساده پاسخ دهد و بسیاری از مفاهیم اولیه مکانی مانند "زیر"، "پشت"، "کنار" و "روبرو" را درک کند در ضمن او به طور فعال سوالاتی از قبیل "چی؟"، "چه کسی؟"، "کجا؟" و "چرا؟" را از شما میپرسد، که این نشاندهنده پیشرفت در توانایی تفکر انتزاعی او است. کودک میتواند در مورد رویدادهای گذشته صحبت کند و به شما بگوید که چه چیزی دیروز و یا امروز اتفاق افتاده است.
تسلط بیشتر بر مهارتهای زبانی
در این سن، کودک میتواند حدود 1000 کلمه یا بیشتر را درک کند، که این میزان بسته به کودک و همچنین محیط اطرافش ممکن است متفاوت باشد با وجود اینکه کودک در این سن ممکن است در برخی کلمات دچار اشتباه شود، بهطور معمول در طول سال این مشکل بهطور خود به خودی برطرف میشود.
روش صحیح اصلاح و حمایت از تلاشهای زبانی کودک
اگر کودک در بیان کلمات دچار اشتباه یا اختلال در تلفظ شد، بهتر است که اصلاحات را بهطور مثبت و با استفاده از کلمات صحیح در پاسخهای خود به او انجام دهید، دقت داشته باشید که به جای تصحیح مستقیم کلمات او، از واژههای درست خود استفاده کنید و او را تشویق کنید تا تلاشهای زبانی خود را ادامه دهد برای مثال، اگر کودک "کتاب" را به اشتباه "کاتاب" بگوید، شما میتوانید پاسخ دهید: "آره، این کتاب است!"
پرسشهای بیپایان کودک
برخی از کودکان در این سن بهقدری پرشور و مشتاق هستند که ممکن است سوالات فراوانی مطرح کنند، که گاهی ممکن است برای والدین کمی آزاردهنده باشد این سوالات، مانند "چی؟"، نشاندهنده کنجکاوی زیاد کودک است و بهتر است که صبورانه به این سوالات پاسخ دهید تا او را در مسیر یادگیری بیشتر تشویق کنید.
نگرانیها درباره تاخیر در صحبت کردن
اگر نگران این هستید که فرزندتان هنوز به اندازه کافی صحبت نمیکند، باید بدانید که این امر کاملاً طبیعی است در چند ماه آینده، تغییرات قابل توجهی در تواناییهای زبانی کودک خواهید دید در این سن، ممکن است کودک بتواند نام خود و سنش را نیز بیان کند و حتی جملات ساده را برای برقراری ارتباط به کار ببرد.
رشد اجتماعی و عاطفی کودک سه ساله
در سن سه سالگی، شما متوجه بهبود قابل توجهی در رفتار اجتماعی کودک خود خواهید شد در این سن کودک شروع به یادگیری چگونگی تعامل با همسالان خود و به اشتراک گذاشتن اسباب بازیها و گرفتن نوبت میکند و این تغییرات نشاندهنده پیشرفتهای عاطفی و اجتماعی کودک است، زیرا او در حال رشد از دنیای خودمحوری به سمت دنیای اجتماعی است و شروع به درک مفاهیم همکاری و همدلی میکند.
کودک سه ساله ممکن است هنوز در بعضی مواقع دچار مشکلاتی در به اشتراکگذاری اشیاء یا نوبت گرفتن باشد، اما به طور کلی رفتار او نسبت به همسالانش بسیار بهبود مییابد و در این مرحله، او شروع به یادگیری اینکه چگونه احساسات خود را در مواجهه با دیگران کنترل کند و چگونه از بازیهای گروهی لذت ببرد خواهد بود.
توالت رفتن در کودکان سه ساله
در این سن، برخی از کودکان ممکن است در روند یادگیری توالت رفتن پیشرفت قابل توجهی داشته باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است هنوز در این زمینه مشکل داشته باشند باید دقت داشت که بهطور طبیعی، سرعت پیشرفت در توالت رفتن برای هر کودک متفاوت است، برخی کودکان ممکن است بهطور خودکار این مرحله را پشت سر بگذارند، در حالی که برای دیگران ممکن است این فرایند کمی طولانیتر شود.
اگر کودک شما ذاتاً کمالگرا یا "ایرادگیر" است و تمایل دارد که همه چیز را بهطور کامل و بیعیب و نقص انجام دهد، ممکن است این روند برای او کمی زمانبرتر باشد باید در نظر داشت که این نوع ویژگیهای شخصیتی میتواند بهطور موقت باعث تعلل در اعتماد به نفس او برای مدیریت این موضوع شود، اما با صبر و حمایت والدین، کودک به تدریج اعتماد به نفس لازم را برای انجام این کار به دست خواهد آورد.
سلامت و تغذیه کودک سه ساله
در سن سه سالگی، رشد فیزیکی کودک همچنان ادامه دارد، کودک در این سن باید حدود 88.7 تا 103.5 سانتیمتر قد و 11.3 تا 18.3 کیلوگرم وزن داشته باشد و به همین دلیل، نیازهای تغذیهای کودک تغییر میکند. فرزند شما دیگر تنها به شیر مادر یا شیر خشک متکی نیست و به دریافت غذاهای جامد و مقویتر نیاز دارد در این سن، شیر همچنان به عنوان یک منبع تقویتی برای جذب کلسیم و تقویت استخوانها مهم است، اما باید غذاهای جامد مقویتر به رژیم غذایی کودک افزوده شوند تا رشد جسمی و ذهنی او به درستی ادامه یابد.
راهکارهای مقوی کردن وعدههای غذایی
یکی از بهترین روشها برای تقویت غذاهای کودک، مقوی کردن وعدههای روزانه او است برای مثال، در وعده صبحانه میتوانید از مواد غذایی مقوی مانند خامه پرچرب، کره و ارده شیره استفاده کنید که البته ممکن است در ابتدا کودک علاقهای به این مواد غذایی نداشته باشد، اما نباید ناامید شوید، سعی کنید در دفعات بعدی این مواد را به شکلی جذابتر و همراه با بازی و هیجان به او معرفی کنید تا بیشتر رغبت پیدا کند.
استفاده از قلم گاو یا گوسفند
برای تهیه غذاهای مقوی، یکی از پیشنهادهای مفید پخت قلم گاو یا گوسفند است دقت داشته باشید که آب قلم میتواند به عنوان یک مایع مغذی در انواع خورشتها، سوپها و غذاهای دیگر استفاده شود تا کودک شما از آن بهرهمند گردد و قطعا این کار به تقویت سیستم ایمنی و همچنین رشد فیزیکی کودک کمک میکند.
اضافه کردن جوانه گندم و غلات
برای افزودن ارزش غذایی بیشتر به غذاهای کودک، میتوانید از جوانه گندم، جوانه ماش یا پودر جوانه غلات استفاده کنید در ضمن این پودرها را میتوان به سوپ، فرنی یا غذاهای دیگر کودک نیز اضافه کرد چرا که این مواد سرشار از ویتامینها و مواد معدنی هستند که به رشد مغز و بدن کودک کمک میکنند.
کره و زرده تخم مرغ
یکی از روشهای موثر دیگر، اضافه کردن یک یا دو قاشق غذاخوری کره آب شده به غذای کودک است این کار علاوه بر تامین انرژی، به بهبود جذب ویتامینهای محلول در چربی کمک شایانی میکند، همچنین زرده تخم مرغ یکی از مواد غذایی بسیار مقوی است که باید در رژیم غذایی کودک 3 ساله گنجانده شود حالا اگر کودک شما به خوردن زرده تخم مرغ علاقه ندارد، میتوانید آن را به صورت سفت شده رنده کرده و به سوپ یا غذاهای دیگر کودک اضافه کنید.
میان وعدههای مقوی
برای تنوع در تغذیه کودک، میتوانید به عنوان میان وعده از سیبزمینی آبپز استفاده کنید به این ترتیب که سیبزمینی را خلال کرده و آب پز کنید، سپس تکههای آن را با کمی روغن مناسب تفت دهید، به طور قطع این سیبزمینیهای نرم و خوشمزه نه تنها برای کودک شما لذتبخش است بلکه یک منبع عالی از انرژی نیز برای او فراهم میکند.
نکاتی برای تربیت کودک 3 ساله و پرورش او
1. تربیت کودک 3 ساله با استفاده از هنر و خلاقیت
هنر و خلاقیت برای رشد ذهنی و عاطفی کودک بسیار مهم است، بنابراین فعالیتهای سادهای مانند رنگ آمیزی و نقاشی میتواند باعث تقویت تفکر خلاق در کودک شود در ضمن در حین نقاشی، از کودک بخواهید توضیح دهد که چه چیزی میکشد و از او بخواهید تا نقاشیاش را به دیگران نیز نشان دهد او با نشان دادن نقاشی به دیگران قطعا با تشویق روبرو خواهد شد و این تاثیر بسیار خوبی بر روی او خواهد داشت. همچنین، بازیهای موزیکال به کودک کمک میکند که ریتم و موسیقی را نیز بشناسد برای این منظور میتوانید با فراهم کردن موسیقی و آوازهای قافیهدار، کودک را تشویق کنید که همراه با شما بخواند و حتی پلکهایش را به هم بزند و از صدای آهنگ لذت ببرد قطعا این نوع فعالیتها به ایجاد صمیمیت و همچنین ارتباط عاطفی میان والدین و فرزند کمک میکند.
2. افزایش فعالیتهای جسمانی و فیزیکی کودک 3 ساله
برای رشد جسمی کودک 3 ساله، باید به او آزادی کافی برای انجام فعالیتهای فیزیکی بدهید این فعالیتها میتواند شامل سواری با سه چرخه، بازی با توپ و حتی یادگیری شنا باشد همچنین باید به کودک فرصت دهید تا خود را در فعالیتهایی که میتواند انجام دهد، بسازد و رشد کند. قبل از آنکه از کودک بخواهید فعالیت خود را تمام کند و اسباب بازیها را جمع کند، به او هشدار دهید چقدر زمان دارد چرا که این مسئله به کودک کمک میکند تا یاد بگیرد برای انجام وظایف و تکمیل فعالیتها چقدر زمان دارد. همچنین، با ارائه بازیهای ساده که نیاز به نوبت دهی و رعایت قوانین دارند، به کودک مهارتهای اجتماعی و همچنین مشارکتی را یاد بدهید.
3. شعر و قصهخوانی برای کودک 3 ساله
شعر و قصهخوانی یکی از بهترین روشها برای تقویت زبان و همچنین مهارتهای شناختی کودک است از همین رو هنگام بازی با کودک 3 ساله خود، برای او شعرهای بچگانه بخوانید و با استفاده از دستها و حرکتهای بدنی همراه با شعر، حس شادی و هیجان را در او ایجاد کنید و گاهی از کودک بخواهید وقتی به یک لغت خاص در شعر میرسید، آن را تکمیل کند. آهنگها و قافیهها نقش مهمی در تقویت مهارتهای زبانی و همین طور شنیداری کودک دارند زیرا با شنیدن و گفتن قافیهها، کودک به صدای حروف و لغات پی میبرد و از لذت آهنگها بهرهمند میشود.
4. بیشتر با کودک 3 ساله خود بازی کنید
بازی یکی از مهمترین روشها برای پرورش عاطفی و اجتماعی کودک است بنابراین زمان بیشتری را برای بازی با کودک 3 ساله خود اختصاص دهید و در حین بازی، به کودک اجازه دهید تا احساسات مختلف خود را بروز دهد قطعا این کار به رشد هیجانی کودک کمک زیادی خواهد کرد. همچنین، بازی به شما این امکان را میدهد که مفاهیم مختلف را به راحتی به کودک آموزش دهید به عنوان مثال، در خلال بازی میتوانید مفاهیمی مانند همکاری، تقسیم وظایف و حتی حل مشکلات را به کودک بیاموزید.
5. ریاضیات و تاثیر آن بر کودک 3 ساله
برای آموزش مفاهیم ریاضی به کودک 3 ساله، میتوانید از روشهای ساده مانند شمارش استفاده کنید، در فعالیتهای روزمره، از کودک بخواهید که چیزهایی را بشمارد مثلاً هنگام آماده کردن غذا، به کودک بگویید "این بشقابها را بشمار" و تعداد آنها را با هم محاسبه کنید. برای آموزش طول و ارتفاع، از اشیاء مختلف در اطراف استفاده کنید به عنوان مثال، میتوانید به کودک بگویید "این روبان خیلی کوتاه است و نمیتوانیم آن را دور هدیه ببندیم". همچنین برای آموزش وزن، میتوانید به کودک بگویید که "تو سنگینتر شدهای و من نمیتوانم تو را بلند کنم".
6. آشپزی با کودک 3 ساله
آشپزی یکی از فعالیتهای سرگرمکننده و آموزنده برای کودک 3 ساله است از همین رو همراه با کودک غذا درست کنید و به او مسئولیتهای سادهای بدهید در نظر داشته باشید که این کار به کودک کمک میکند تا با مفاهیم ساده ریاضی مانند نصف کردن، اندازهگیری و استفاده از پیمانه آشنا شود علاوه بر این، کودک با نامگذاری مواد غذایی و آشنایی با انواع مختلف آنها، دانش جدیدی کسب میکند. در این فرآیند، کودک همچنین فرصتی پیدا میکند تا با کارهای دستی و انجام وظایف به صورت مستقل آشنا شود، که این امر به تقویت اعتماد به نفس او نیز کمک شایانی میکند.
جمعبندی
در این مقاله، به بررسی رشد فیزیکی، شناختی، هیجانی، زبانی و اجتماعی کودک 3 ساله پرداخته شد در این دوران، کودکان به طور چشمگیری در زمینههای مختلف رشد میکنند و به استقلال بیشتری دست مییابند. این سن، زمانی طلایی برای تربیت و پرورش کودک است، چرا که ویژگیهای رفتاری و شناختی او به سرعت شکل میگیرند و والدین میتوانند با آگاهی از نیازهای خاص این دوران، به بهترین شکل از این فرصت استفاده کنند.
رشد فیزیکی کودک 3 ساله شامل پیشرفتهای چشمگیر در مهارتهای حرکتی مانند دویدن، راه رفتن و استفاده از دستها است همچنین مهارتهای شناختی، از جمله تفکر انتزاعی، در حال شکلگیری است و کودک قادر است مفاهیم ساده را درک کرده و خود را بهتر بشناسد.
در این سن، مهارتهای زبانی به سرعت گسترش مییابند و کودک توانایی برقراری ارتباط ساده و واضح را پیدا میکند از سوی دیگر، در حوزه اجتماعی، کودک 3 ساله به تدریج مفاهیمی مانند همکاری، اشتراکگذاری و رعایت نوبت را یاد میگیرد این ویژگیها در کنار تربیت مناسب میتواند به کودک کمک کند تا در آینده فردی توانمند در کنترل رفتار، مسئول و مهربان باشد.
در نهایت، والدین باید درک عمیقی از مراحل مختلف رشد کودک داشته باشند و با فعالیتهای مناسب، تغذیه صحیح و ایجاد محیطی امن و محبتآمیز، به بهترین شکل ممکن به رشد و پیشرفت کودک کمک کنند.